8 “quý tướng” của người có cảnh giới cao
Nhân sinh tại thế, mỗi người một cách sống. Đọc sách và tu thân mới có thể đề cao cảnh giới, tránh khỏi hồ đồ, mê muội, từ đó mà sống một đời có ý nghĩa, cả đời thọ ích vô cùng.
1. Đoan trang, phúc hậu
Người quân tử trọng vẻ uy nghiêm và các loại nghi thức, đứng có tướng đứng, ngồi cũng có tướng ngồi. Tục ngữ có câu rằng: Nam rung người thì nghèo, nữ rung người thì bần tiện. Ngồi cũng không ngay thẳng, mình lắc chân rung là tướng bần tiện.
Cổ nhân cho rằng dáng đi thanh thoát, trầm ổn là tướng quý, đi đường vội vã, chân không chạm đất thì chẳng thể phát đạt.
2. Cung kính lễ phép
Đối với người thì khiêm nhường, hoà ái, không tự ti, cũng không cao ngạo, lời nói cử chỉ cung kính mà lễ độ.
Cổ nhân có câu: “Dẫu làm người thế nào thì cũng không thể ỷ thế mà ức hiếp người khác, dẫu học hành tới trình độ nào cũng không được có tâm bất cẩn”.
3. Làm việc có thuỷ có chung
Dẫu là việc lớn hay việc nhỏ cũng đều phải làm có đầu có cuối, có thuỷ có chung, kiên trì đến cùng.
Có câu rằng viết văn cần có lý lẽ thấu đáo và tính logic. Điều này phản ánh đầu óc thông suốt của một người. Vậy nên khi xử lý công việc họ cũng biết phân nặng nhẹ, gấp hay không. Dẫu họ bận cũng không loạn, gấp cũng không hoảng.
4. Lương thiện, thương xót người khác
Lương thiện là “quý tướng” lớn nhất của con người. Nếu một người tâm không chính thì những việc khác cũng chẳng đáng được nhắc tới.
Thương xót chúng sinh, biết ơn người khác chính là “tâm tồn tế vật” (tâm làm lợi cho vạn vật) mà cổ nhân nói tới. Quan tâm tới người khác, thiện đãi vạn vật thì tấm lòng cũng thật lớn lao. Vậy nên mới gọi là “đại nhân có tấm lòng đại lượng”. Một người chỉ biết nghĩ đến chút lợi ích cỏn con của bản thân sẽ chẳng thể có tương lai tươi sáng.
5. Thành thực thủ tín
Thành thực là cái gốc làm người. Người quân tử phải biết trọng lời hứa, nói lời phải giữ lấy lời, làm việc phải đáng tin cậy.
Những kẻ cất lời như mây vờn núi, lúc thì “rồng đuổi heo”, lúc lại “heo đuổi rồng”, làm việc thì chỉ tay năm ngón, vừa là bạn hữu hảo, chớp mắt đã trở mặt không nhận mặt nhau thì chẳng đáng tin. Người yêu nên phúc, người ghét nên hoạ. Vậy nên cuối cùng người chịu thiệt lại là chính bản thân họ mà thôi.
6. Khoáng đạt tự tại
Lòng người ấm lạnh, thế thái đổi thay, thế sự thường chẳng như ý nguyện. Nhìn thấu và coi nhẹ cõi hồng trần thì tâm khoáng đạt, tâm thái bình hoà thì tự tại, an nhiên.
“Chẳng vì ngôi cao mới sinh ta,Đài vàng ngôi báu cũng bỏ qua.Dám hỏi điều chi lòng mong muốn,Cười ngắm lá thu dưới tuyết hoa”.
7. Nho nhã thoát tục
Nho nhã thoát tục chính là “phong độ của bậc thân sỹ” mà người xưa nhắc tới. Họ tinh thông cầm, kỳ, thi, hoạ, thơ từ ca phú, biết gạn lọc tinh hoa để nuôi dưỡng tâm hồn. Vẻ đẹp ấy không chỉ toát lên từ bề ngoài mà còn là từ chính tâm hồn họ.
8. Giữ mình ngay cả khi đơn độc
Cổ nhân có câu: “Đạo tự tu chẳng khó hơn tu tâm, mà cái khó của dưỡng tâm lại nằm ở việc giữ mình ngay cả khi đơn độc”.
Người quân tử luôn biết giữ mình ngay cả khi ở một mình. Ở ngoài họ không bắt nạt người khác, ở trong họ cũng không bắt nạt mình. Con người họ trong ngoài đồng nhất, trước sau như một, rất đỗi quang minh lỗi lạc.
Con người có tâm lý quần chúng nên thường dễ bị mê mờ trong quần thể và sa đoạ theo trào lưu xã hội. Vậy nên, người quân tử muốn giữ mình phải biết giữ miệng chốn đông người và giữ tâm khi đơn độc.
Vạn vật nhờ nước tẩy rửa mà trở nên sạch sẽ, không tẩy rửa tất sẽ ô uế. Vạn vật nhờ ánh mặt trời chiếu rọi mà tươi đẹp, nếu không được mặt trời chiếu rọi tất sẽ suy yếu mà chết. Vạn vật nhờ tĩnh lặng mà thanh sạch, không tĩnh tất sẽ hỗn loạn, không thật.
Vạn vật trong xã hội loài người đều phải ở trong bồi dưỡng, hun đúc mà có được phẩm chất tốt đẹp hơn. Con người cũng vậy, sống trên đời phải thời thời khắc khắc, nhắc nhở bản thân tu dưỡng thành người thượng đẳng, cao quý.
